Het lijkt misschien niet zo, maar wist je dat Vlaanderen een zeer waterarme regio is? Volgens de Vlaamse Milieumaatschappij is er in Vlaanderen slechts een watervoorraad van ongeveer 1500 kubieke meter per persoon per jaar. Wanneer je dit cijfer met onze buurlanden vergelijkt, is dat vrij weinig. Sterker nog, wanneer een land onder de 1000 kubieke meter water per hoofd gaat, is er sprake van een ernstig watertekort.

Een cijfer waar we niet ver vanaf zitten dus. In Wallonië is het iets beter gesteld met de watervoorraad dan in Vlaanderen maar wanneer we de vergelijking maken met Nederland, waar er per persoon 5000 kubieke meter water per jaar ter beschikking is, kan je er echt niet omheen. We hinken als land achterop met onze watervoorraad.

Nederland heeft een vergelijkbaar klimaat met België. Hoe komt het dat men het daar zo veel beter doet? Wel, Nederland heeft het geluk dat er grote delen van het land bijzonder laag liggen. Bovendien wordt de watervoorraad van onze noorderburen aangesterkt door drie grote rivieren, namelijk de Maas, de Schelde en de Rijn. In Vlaanderen kunnen we hiervoor alleen op de Schelde rekenen. Verder is België een erg dichtbevolkte regio met veel verharde oppervlaktes. Dit valt voornamelijk te wijten aan onze typische lintbebouwing en bijgevolg onze rommelige ruimtelijke indeling. Ongeveer 14,5 procent van de bodem is verhard en dat percentage stijgt dagelijks. Volgens een studie van de KU Leuven komt er iedere dag 3 hectare aan verharde oppervlaktes bij. Dit gaat dan voornamelijk over beton, asfalt, klinkers … Die verharding zorgt ervoor dat het regenwater via de riolen en beken naar de zee stroomt, in plaats van door te sijpelen in de grondlagen.

Wanneer je bovenop deze drie elementen – verharding, bevolking en het gebrek aan grote rivieren – nog eens de klimaatverandering telt, zijn water-problemen bijna onvermijdelijk. In ons land valt er 800 à 900 mm neerslag per jaar. Maar de opwarming van de aarde brengt ons typische Belgische klimaat in de war. We krijgen meer te maken met extreme weersomstandigheden zoals hevige regenbuien en lange droge periodes waardoor de regen die valt, niet de kans krijgt om diep genoeg tot in de grondlagen door te dringen.

WAT BETEKENT DIT NU VOOR ONZE SECTOR?
Op dit moment houden de ongeveer 70.000 privézwembaden in België nog geen bijkomend risico in voor de watervoorraden. Al is het natuurlijk wel noodzakelijk dat we als sector onze verantwoordelijk nemen en beter met water omspringen. Ieder jaar opnieuw worden de zwembaden op hetzelfde moment gevuld en dat zorgt voor een geweldige overbelasting op het waterdistributienet. Het waterdistributienet kan je vergelijken met het wegennet. Tijdens de piekuren, meestal ’s morgens tussen 07u00 en 09u00 en ’s avonds tussen 18u00 en 20u00 wordt er veel meer water verbruikt dan door de rest van de dag. Wanneer iedereen dan ook nog eens tegelijk z’n zwembad vult, kan dit ervoor zorgen dat de druk op het waternet daalt en dan komt er tijdelijk geen water meer uit de kraan.

HOE KAN JE VERMIJDEN DAT ER HELE WIJKEN KOMEN DROOG TE STAAN?

1. Raadpleeg het weerbericht en spreid het reinigen, spoelen en vullen van een zwembad over verschillende dagen en tijdstippen.
2. Een zwembad vul je bij voorkeur ’s nachts wanneer het waterverbruik in de buurt minimaal is.
3. Kan je niet anders dan het zwembad overdag vullen? Spreid deze activiteit dan minstens over 48 uur of langer.

VERDAMPING EN VERWARMING
Om te voorkomen dat een zwembad doorheen de zomer te veel water verliest, moet er volgens de technische voorschriften een lekdetectiesysteem aanwezig zijn. Zo kan een lek snel worden opgemerkt waardoor je het zwembad niet telkens zinloos zit bij te vullen. Bovendien doet een goede zwembad-afdekking wonderen om waterverlies in de vorm van verdamping tegen te gaan. Kies bij voorkeur wel een veilige afdekking. Er bestaan afdekkingen die het gewicht van een volwassen persoon kunnen dragen (tot 100 kg) zonder dat er schade aan de afdekking of het bevestigingssysteem wordt toegebracht. Een goed afsluitbare en beloopbare zwembadoverdekking is niet enkel veilig, het is ook handig om een zwembad te vrijwaren van vuil en warmteverlies. Tevens moet het verwarmingssysteem van een zwembad volgens de technische voorschriften dubbelwandig zijn uitgevoerd. Een dubbelwandig verwarmingssysteem garandeert je brandveiligheid en bestendigheid tegen corrosie. Daarenboven mag de toevoer van koud water zich niet onder de waterspiegel bevinden om te vermijden dat zwembadwater zou terugstromen naar het interne waterdistributiecircuit.

PATROONFILTERS DE TOEKOMST?
Patroonfilters zijn een milieuvriendelijker alternatief voor de standaard zand- of glasfilters. Je hoeft ze niet te backwashen waardoor je heel wat water bespaart. Verder zijn patroonfilters ook heel wat energiezuiniger omdat ze minder druk nodig hebben dan een glas- of zandfilter. En daarnaast bieden ze een fantastische filterkwaliteit voor het zwembad.

De geplooide patronen houden minuscule vuildeeltjes beter tegen dan glas of zandsubstraat. Volgens fabrikanten kunnen patroonfilters deeltjes tussen de 10 en 12 μm uit het water zeven. Ter vergelijking: een zandfilter heeft een filterfijnheid tussen de 20 tot 50 μm. De voorwaarde is wel dat je een patroonfilter op de juiste manier onderhoudt voordat die effectief als een duurzame oplossing kan worden beschouwd. Door de patronen op de juiste manier schoon te maken, zullen ze langer meegaan. Dit wil niet zeggen dat patroonfilters delicaat zijn. Het tegenovergestelde is waar. Bij een juist onderhoud zijn patroonfilters net een zeer duurzaam alternatief voor zand- of glasfilters.

 

Tekst geschreven door Reine Driesen, in samenwerking met de BSPA.