VIJF VALKUILEN BIJ HET AANBRENGEN VAN WELLNESSVOORZIENINGEN
 Overweeg je een wellnesscentrum of privéspa te openen? Ben je een zwembadbouwer die zich (verder) wil bekwamen in de installatie van wellnessvoorzieningen? Of een professional in een aanverwant vakgebied die zijn klanten voor dure fouten wil behoeden? Doe je voordeel met de jarenlange ervaring van Relex, Alpha Industries en VSB Wellness, waar kwaliteit en service een vanzelfsprekendheid zijn. We vroegen deze experts naar dé zeven valkuilen bij het aanbrengen van wellnessvoorzieningen.

VALKUIL 1
Er te makkelijk over denken

Om de haverklap krijgt Wout Vugts van VSB Wellness ze in zijn showroom: mensen die te licht denken over het realiseren van wellnessvoorzieningen. Neem al die ondernemers in spe met plannen om een privéspa te openen, omdat ze daar goede handel in zien. Vugts: “De meesten van hen beginnen hun zoektocht op internet, benieuwd naar wat er op wellnessgebied te halen is en wat het kost. Ze zoeken op Alibaba.com naar de goedkoopste saunacabine of whirlpool en komen terecht bij een kant-en-klaar Chinees product. Dat heeft weliswaar een aantrekkelijke prijs, maar is lang niet altijd van goede kwaliteit. Met dit goedkope spul als referentiekader gaan ze vervolgens aan het rekenen: gasten betalen een x-bedrag om twee uur binnen te mogen zijn, ik kan mijn ruimte vijf keer per dag verhuren, kortom, dit wordt een moneymaker.” Op papier ziet het plaatje er echter veel aantrekkelijker uit dan in de praktijk. Er komt veel meer bij kijken dan mensen denken, met als grootste bottleneck: de wet- en regelgeving. Wie daar als houder van een openbare sauna netjes aan wil voldoen, krijgt te maken met een behoorlijk kostenplaatje. Vugts trekt vier dikke handboeken uit de kast. Het betreft het ‘Vlaams Reglement betreffende de Milieuvergunning’ (Vlarem), de tegenhanger van de Nederlandse ‘Wet hygiëne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden’ (whvbz). Meer dan tweeduizend pagina’s vol eisen en grafieken onderstrepen de woorden van Vugts. Hoe diep mag een zwembad zijn zonder dat je een badmeester nodig hebt? In hoeveel uur dient de volledige hoeveelheid zwembadwater door de filter te gaan? De wettelijke verplichtingen ontmoedigen menig wannabe-saunaondernemer. Zo moet je een whirlpool na ieder bezoek laten leeglopen, om het nieuwe water vervolgens weer op te warmen tot 37 graden. Een kostbaar grapje! Vugts: “Een project waarvan de rekensom op papier uitkomt op 7000 euro, kan in de praktijk zomaar 40.000 euro kosten. Dat schrik veel mensen af.”

VALKUIL 2
Verkeerde keuzes bij de stoomcabine

Een tweede valkuil betreft de stoomcabine. Die is een zorgenkind voor menig minder ervaren saunabouwer, door de uitdagingen rond isolatie, stoomproductie, ventilatie en stroomtoevoer. Vugts: “Wat je wilt, is een stoomgenerator die op een bepaalde stand blijft doordraaien en het vocht continu afzuigt. Heb je dat niet, dan voel je koude lucht elke keer dat de deur opengaat. Door de afwisseling van koud en warm ontstaat een hinderlijk achtbaaneffect.” De temperatuur komt ook in het gedrang bij cabines met slecht geïsoleerde wanden (wat bij veel zelfmaakvarianten het geval is).  Het lukt dan simpelweg niet om de gewenste temperatuur te bereiken. Dat probleem speelt ook als je de cabine te hoog maakt. Koen Heeren van Alpha Industries legt uit: “De maximale hoogte van een stoomcabine is 220 centimeter. Warmte stijgt op, bij een hogere cabine blijft het onderin te koud.” Wat Heeren ook vaak fout ziet gaan: een verkeerde plaats van de stroomtoevoer (de technische ruimte is doorgaans een betere locatie dan de ruimte waar het stoombad zich bevindt) en verkeerde aansluitingen (3 x 220 volt bijvoorbeeld, in plaats van de benodigde 380 volt). “Ook gebeurt het dat de vloer bij het stoombad te vroeg wordt gelegd. De wanden en banken behoren na plaatsing eerst waterdicht te worden verbonden met de ondervloer en afvoer. Nadien kan de ruimte pas betegeld worden.” En dan zijn er nog mensen die verkeerde materialen gebruiken. Tegels met te scherpe kanten voor banken met ronde neuzen bijvoorbeeld, of verkeerde lijm en ondeugdelijk voegsel. Heeren: “Een stoombad is niet hetzelfde als een douche. Er zijn grote verschillen in temperatuur en aan de stoomuitlaat kan die oplopen tot wel 70 graden Celsius.” Ook een goede ventilatie is van groot belang. Kristel Van Auwenis van Relex noemt ook de afwerking van de cabine als valkuil. “Meer en meer mensen willen een gladde afwerking, zoals Mortex of Tadelakt. Maar ze vergeten dat ze hieraan het nodige onderhoud moeten uitvoeren, zodat dit niet uitdroogt.” Een ander struikelblok is het ontkalken van de stoomgenerator, wat periodiek dient te gebeuren. Relex raadt dan ook aan altijd een waterontharder te plaatsen. Vugts heeft nog een waarschuwing voor iedereen die denkt dat een douche eenvoudig is om te bouwen tot een stoomcabine, omdat die ruimte toch al betegeld is. Vugts: “Dit levert vaak onherstelbare schade op. Een waterlekkage kun je nog traceren, een stoomlek niet. Vocht veroorzaakt schimmelvorming, voor je het weet heb je een moestuin tegen het plafond.”

VALKUIL 3
Trubbels in de buitensauna

Ook in buitensauna’s kunnen vocht en schimmel tot een serieus probleem leiden. Bij buitensauna’s heb je te maken met extreme temperatuurverschillen. Zo kan het buiten vriezen, terwijl het in de cabine zelf 100 graden Celsius is. Is de opbouw van de wanden niet goed, dan krijg je dampvorming in de cabine … en dus ook hier weer het moestuinverhaal. Van Auwenis: “Een saunabouwer die weet wat hij doet, zal altijd een dampscherm voorzien in de saunaopbouw en werken met een luchtspouw, zodat het hout goed uitdroogt.”

Een andere valkuil bij de buitencabine: een te grote oven kiezen in de hoop dat de sauna dan sneller opwarmt. Heeren: “Het werkt andersom. Met een te grote oven ontstaat er op korte tijd te veel hitte boven de oven, waar de thermostaatvoeler zich bevindt. Ook worden de stenen niet heet genoeg, waardoor je geen opgieting kunt doen.” Ventilatie noemt hij ook als aandachtspunt. “In een gesloten ruimte is niet altijd een natuurlijke ventilatie – in, onder of achter de oven – voorzien. Of deze wordt na installatie bedekt door de buitenafwerking. Er ontstaat dan een tekort aan zuurstof.” Sowieso is het belangrijk om de sauna goed te luchten na een saunabeurt. En moet deze geschikt zijn voor professionele opgietsessies? Bedenk dan dat de saunameester voldoende ruimte moet hebben om te bewegen en zijn attributen te plaatsen.

VALKUIL 4
Goedkope materialen in het zwembad

Deze vierde valkuil is een voor de hand liggende, toch blijven er mensen intrappen. Goedkoop blijkt vaak duurkoop. Gebruik je voor een zwembad materialen van te slechte kwaliteit, dan vraag je om problemen. Vugts: “Voeg je bijvoorbeeld – in plaats van een goede epoxy te gebruiken – de zwembadtegels met cementgebonden producten, dan springen na een tijdje de tegels van je bad af. En gebruik je bij een foliebad een liner van 0,3 millimeter, in plaats van extra gewapende folie met een dikte van 2 millimeter, dan stap je er zo de gaten in als er eens een kiezel op de bodem ligt.” Van Auwenis wijst nog op een ander gevaar: “Een standaardfolie is geschikt voor een watertemperatuur tot 29 graden Celsius. Dit kan – zeker in een professioneel wellnesscentrum – voor problemen zorgen, want daar is de temperatuur meestal 30 tot 32 graden. Dus opteert men hier beter voor een andere afwerking.” Naast een kwalitatief minderwaardige folie zijn ook vaste leidingen naar de technische ruimte, zoals de bekende grijze pvc-buizen, geen goed idee. Die breken makkelijk af bij het bad, waardoor er lekkages ontstaan bij inspuiters en skimmers. Veel beter is het om pvc-slangen te gebruiken. Vaste leidingen kunnen overigens ook afbreken doordat ze niet goed aan de zwembadrand zijn ‘vastgebeugeld’. Zeker als de lekkage die daarvan het gevolg is pas wordt ontdekt als de bouw al is afgerond, is de ellende compleet. Je zou niet de eerste zijn die een heel terras moet uitbreken.

VALKUIL 5
Gaan voor mooi, zonder verder na te denken

Natuurlijk willen mensen een goed ogende wellnessruimte, maar het realiseren van een mooi plaatje is niet voldoende om aan een project een tevreden klant over te houden. Waarschuw als zwembadbouwer of wellnessleverancier mensen dan ook als ze onhandige keuzes dreigen te maken. Als ze gaan voor mooi, zonder verder na te denken. Waak er ook als openbare-saunahouder voor dat je in deze valkuil trapt. Vooraf goed nadenken over de functionaliteit van de voorzieningen, is echt belangrijk en voorkomt spijt achteraf. Zo is een mooie tegel lang niet altijd geschikt voor een zwembad. De R-waarde, die de ruwheid van de tegel aangeeft, kan bijvoorbeeld te laag zijn. En donkere terrastegels kunnen dan weer onaangenaam heet worden. Een goed advies van de professional heeft dan ook grote waarde. Bij Relex helpen ze hun klanten dan ook met de keuze van de tegels. Van Auwenis: “We testen altijd de kalkhoudendheid, zodat de koper na enige jaren niet voor de verrassing komt dat een deel van de tegel is aangetast door chloor.”  Ook hardhouten vlonders zijn misschien wel mooi, maar niet echt een slimme keuze. “Er komen algen op, ze worden groen en vroeg of laat zetten mensen er de hogedrukspuit op. Dat is het begin van het einde van het terras”, aldus Vugts. Houten vlonders worden glad, gaan rotten en komen los. Het alternatief van VSB: Alivida Wood, imitatiehout dat bijna niet van echt hout te onderscheiden is en veel langer meegaat. Mooi is prima, maar een wellnessruimte dient natuurlijk ook veilig te zijn. Heeren wijst hiervoor op de waarde van domotica en vertelt: “Het is belangrijk om de veiligheidsvoorschriften te volgen. Denk aan een deurcontact voor de sauna, om te controleren dat niemand – kinderen of de poetsvrouw bijvoorbeeld – iets op de oven heeft laten liggen.” Alpha Industries heeft allerhande slimme oplossingen die de veiligheid vergroten. Moraal van dit verhaal? Integreer wellness vanaf het begin in de bouwplannen. Denk er liever een jaar te vroeg over na, dan een dag te laat.

Meer info:
www.relex.be
www.alpha-wellness-sensations.be
www.vsbwellness.nl

Tekst: Janneke Sinot
Fotografie: Studio PSG