Juridisch: 10 jaar aansprakelijk… en wat daarna?

Volgens ons Burgerlijk Wetboek zijn de aannemer (en de architect) gedurende 10 jaar aansprakelijk voor het geheel of gedeeltelijk tenietgaan van het door hen opgerichte gebouw, wegens een gebrek in de bouw of door de ongeschiktheid van de grond. Deze verantwoordelijkheid slaat dus op “ernstige gebreken” die de stabiliteit van het gebouw in het gedrang brengen. Men denke vooral aan gebreken aan de muren, het dak, de zoldering enz. In de praktijk stelt men zich echter vaak de vraag of deze 10 jarige aansprakelijkheid kan verlengd worden?

Principieel betekent het dat partijen onderling dit principe van de 10 jarige aansprakelijkheid mogen uitbreiden, maar niet mogen beperken of volledig afschaffen. Deze 10 jarige termijn kan dus niet ingekort worden en in de praktijk bestaat hierover ook geen discussie. Anders is het gesteld met de vraag of na verloop van deze 10 jaar deze termijn nog kan verder lopen? De rechtspraak is hierover niet unaniem: de ene rechter beslist dat het geen probleem is om deze termijn te laten verder lopen na verloop van de 10 jaar, terwijl andere rechters dan weer oordelen dat dit niet kan! We geven hieronder een paar voorbeelden ter illustratie.

Een paar voorbeelden uit de praktijk!
Jan is eigenaar van een zwembad met poolhouse dat bijna tien jaar geleden werd opgeleverd. Nu is Jan genoodzaakt om de aannemer en de architect op te roepen daar er zich op het dak van het poolhouse waterinfiltraties voordoen. De aannemer stelt het probleem vast en hij verbindt er zich toe de nodige herstellingen uit te voeren. Daar er bijna tien jaren verlopen zijn, stuurt Jan een brief naar deze aannemer en de architect met de vraag de 10 jarige aansprakelijkheid te verlengen met één jaar, maar er komt geen akkoord.
Jan stapt naar de rechter en deze beslist dat de verlenging er niet mag komen! Hij meent dat deze 10 jarige termijn er één van openbare orde is; een vervaltermijn dus waarover in de praktijk geen overeenkomsten kunnen gesloten worden! De rechter oordeelt dat de 10 jarige aansprakelijkheidstermijn niet ingekort, maar ook niet verlengd kan worden!

Andere rechter, andere beslissing?
Aannemer Peeters bouwt een poolhouse bij bouwheer Jef. Slechts een paar jaar na de oplevering worden er scheuren en barsten vastgesteld. Bouwheer Jef probeert tot een vergelijk te komen met de aannemer maar dit lukt niet. Acht jaar na de oplevering stapt bouwheer Jef naar de rechter. Jef vindt dat aannemer Peeters aansprakelijk is voor een slechte uitvoering van de werkzaamheden en steunt zich op de wettelijke tienjarige garantietermijn. Daar er zich hier zo snel mankementen voordeden, wenst Jef de 10 jarige aansprakelijkheidstermijn uit te breiden.
De rechter beslist dat de wettelijke tienjarige garantietermijn door de partijen niet kan ingekort worden, maar dat ze wel kan verlengd worden! Bouwheer Jef krijgt gelijk; de rechter gaat akkoord met zijn vraag om uitbreiding van de wettelijke garantietermijn!

Solange Tastenoye
www.solangetastenoye.be